Lato to okres wytężonej pracy dla pszczół, które w jego trakcie oblatują setki roślin, zbierając najbardziej wartościowe składniki - esencję zdrowotnych właściwości roślin. Naturalną mieszankę pyłku kwiatowego, nektaru, miodu, enzymów, wydzielin pszczelich i wosku, możemy znaleźć pod postacią pierzgi oraz pyłku pszczelego. Skład pyłku i pierzgi nieco się różni, jednak każde z nich to bogactwo składników odżywczych ogólnie wzmacniających organizm, a także korzystnie wpływających na włosy i paznokcie. Działają one pomocniczo również przy rekonwalescencji, w trakcie trwania dietoterapii oraz przy wzmożonej aktywności fizycznej. Sprawdź co kryje się pod postacią tych dwóch niepozornych z wyglądu produktów.
Fot. Na zdjęciu pyłek kwiatowy (pszczeli)
Pyłek pszczeli to mieszanina pyłku kwiatowego, śliny i nektaru lub miodu. Pszczoły przenoszą te kulki do ula i przechowują je w plastrze miodu. Pyłek pszczeli w swojej naturalnej postaci ma postać małych, chrupiących granulek. Pyłek pszczeli nie posiada odmian, jednak poszczególne pyłki między sobą wyróżnia ich kolor. W głównej mierze zależy on od zawartych w roślinach barwników: flawonoidów i antocyjanów, karotenoidów i chlorofilu, a także stopnia dojrzałości roślin w momencie pozyskiwania pyłku przez pszczołę. Pyłek kwiatowy najczęściej przybiera kolor żółty i różne odcienie tej barwy. Czasem możemy spotkać się też z pyłkiem szarym, czarnym lub białym.
Przykładowe kolory pyłku, w zależności od rośliny:
- słonecznik - jasnożółty
- malina - szarobiały
- jarzębina - oliwkowy
- brzoskwinia - czerwony
- mak uprawny - czarny lub ciemnoszary
- gruszka - jasnozielony lub pomarańczowy
- kolendra - fioletowoczarny
- śliwka - ceglastobrunatny
Kolejnym drogocennym produktem wytwarzanym przez pszczoły jest mniej znana pierzga. Skład pierzgi i pyłku nieco się różni. Wynika to z procesu fermentacji, który zachodzi przy produkcji pierzgi. W trakcie fermentacji białka, które występują w pyłku ulegają rozkładowi do aminokwasów. Rozbicie białka na mniejsze cząsteczki powoduje, że pierzga staje się produktem lepiej przyswajalnym przez nasz organizm. Pierzga zawiera aminokwasy egzogenne, czyli takie, których organizm sam nie może wytworzyć i musimy dostarczać je z pożywieniem. Jest to bardzo ważna informacja dla wegetarian i wegan, którzy muszą w swojej diecie szczególnie dbać o dostarczenie tego rodzaju aminokwasów. Ziarna pierzgi występują w różnych kolorach, ale zawsze powinny być ciemnej barwy, gdyż jasna barwa świadczy o tym, że produkt był przechowywany w zbyt wysokiej temperaturze i stracił swoje właściwości - w szczególności enzymy i wit. C.
Fot. Na zdjęciu pierzga pszczela
Wartości odżywcze pyłku pszczelego (100g):
- Energia (kcal): 262
- Białko (%): 24,06
- Węglowodany (%): 18,5
- Tłuszcze (%): 3,33
- Biopierwiastki (%): 2,55
- Kwas mlekowy (%): 0,56
Wartości odżywcze pierzgi (100g):
- Energia (kcal): 340
- Białko (%): 20,3
- Węglowodany (%): 34,8
- Tłuszcze (%): 1,53
- Biopierwiastki (%): 2,7
- Kwas mlekowy (%): 3,2
Dawkowanie
Oba produkty stosujemy podobnie. Dzienna dawka dla osoby dorosłej powinna wynosić ok. 30-40 gramów, ale można też spożywać jej więcej. Jak z każdym produktem żywieniowym należy jednak zachować umiar w ich stosowaniu. Zwłaszcza, że wystarczy już 1 łyżka dziennie aby wzmocnić lub zregenerować organizm. Ze względów bezpieczeństwa raczej nie powinno się stosować pyłku i pierzgi u dzieci poniżej 3 roku życia. U starszych dzieci zaczynamy dawkowanie od kilku granulek dziennie i prowadząc obserwację reakcji organizmu powoli zwiększamy ilość.
Uwaga ALERGICY!
Zarówno pyłek pszczeli jak i pierzga nie powinny być stosowane przez osoby uczulone na produkty pszczele, gdyż mogą one wywoływać silne reakcje alergiczne.
Uwaga DIABETYCY!
Pyłku i pierzgi nie można przedawkować, ale ze względu na dużą zawartość cukru, mają wysoki indeks glikemiczny. Tak więc stosowane w nadmiarze mogą skutkować zwiększeniem masy ciała i rozregulowaniem gospodarki cukrowo - insulinowej w organizmie.
Jak stosować pyłek i pierzgę:
Pyłek pszczeli można dosypywać jako dodatek do koktajli, owsianek, kaszy jaglanej, granoli, sałatek, twarożku. Najlepiej wtedy zmielić go tuż przed spożyciem, aby zwiększyć jego przyswajalność.
Pyłek lub pierzgę można spożywać również w postaci płynnej mikstury. Należy wówczas wieczorem zalać łyżkę produktu przegotowaną letnią lub zimną wodą i wypić rano na czczo. Pozostawienie pyłku lub kamyczków pierzgi do rozpuszczenia na 10 godzin przed wypiciem, zwiększa wielokrotnie ich przyswajalność i zdrowotne działanie.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat zdrowotnych właściwości pyłku kwiatowego i pierzgi pszczelej, oraz ich wpływu na organizm człowieka? Więcej informacji o tych niezwykłych produktach znajdziesz w kolejnym artykule na blogu dietetyka. Miłej lektury.
Sylwia Turczyńska - dietetyk personalny, absolwentka Wydziału Technologii Żywności na kierunku "Żywienie człowieka i dietetyka" Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie oraz Akademii Dietetyki. Od lat przekazuje ludziom swoją wiedzę na temat odżywiania i zdrowego stylu życia, która oparta jest na realnych doświadczeniach.